30 Eylül 1991 tarihinde bağımsızlığını ilân eden Azerbaycan
Cumhuriyeti; Güney Kafkasya'nın doğusunda, Hazar Denizi'nin
batısında 86.600 km2lik bir sahada yer almaktadır. Kuzeyde
Dağıstan, Kuzeybatıda Gürcistan, güneybatıda Ermenistan,
güneyde İran ile çevrilidir. Bölgenin en önemli özelliği
kuzey-güney, doğu-batı istikametinde uzanan tarihi geçit ve
ticaret yolları üzerinde bulunmasıdır.
 

Dünyadaki 11 iklim çeşidinden 9'una sahip olan Azerbaycan
iklimi kuzeyden gelen soğuk hava kütleleri, güneyden gelen
sıcak hava akımları ve hazar Denizi'nin etkisi altındadır.
Genel olarak iklim kuru ve subtropikal karakterdedir. Kuzey
bölgesinde kuru karasal iklim hakimdir.

Azerbaycan'ın önemli nehirleri Kura (Kür), Aras, Alazani,
Samur, Terter, Kanık, Genceçay ve Beylegan nehirleridir. Hacı
Kabul gölü en büyük göl olup, onu Sarısu ve Candahar
izlemektedir. Tuzlu su gölleri ise Acınor ve Büyükşor
gölleridir. Azerbaycan'da Mingeçevir, Veriveri, Sarsank,
Ceyranbatar, Akstafa ve Arpaçay barajları bulunmaktadır.

Başkenti Bakü olan Azerbaycan'da toplam 60 kaza ve 45
şehir bulunmaktadır. Başlıca şehirleri Sumgayıt, Guba, Ali
Bayramlı, Lenkeran, Mingeçevir, Hankendi, Naftalan, Gence
ve Suşa'dır.1995 sayımlarına göre nüfusu 7.553.000 olup
genç bir nüfusa sahip olan Azerbaycan nüfusunun %53'ü
kentlerde, %47'si kırsal alanda oturmaktadır. Nüfus
yoğunluğu km2'ye 85.8 kişidir. Ortalama yaşam süresi 68.5
yıl olan Azerbaycan'da nüfus artış oranı %0.9'dur. Nüfusun
%78.1' Azerbaycan Türkü, %7.9'u Rus, %14'ünün diğerleri
teşkil etmektedir.
 

 

800 km uzunluğundaki Hazar denizi kıyısıyla akarsularında balıkçılık
ve su ürünleri önemli yer tutmaktadır. Hazar denizinde avlanan Mersin
balığı yumurtası dünyaca ünlü olup, dünya havyar üretiminin %80ini karşılamaktadır.Azerbaycan bitki örtüsü ve florası çok zengin bir ülkedir.
Ormanlarının çoğunu yapraklarını döken ağaçlar ile çam ağaçları
oluşturmaktadır. Bilinen bitki sayısı 1400'ün üzerindedir. Ormanlar ülke
yüzölçümünün %12'sini kapsamaktadır.

 

Azerbaycan doğal kaynaklar tarafından çok zengindir. Kurşun, çinko,
bakır, demir cevheri, barit, alünit, kobalt, arsenik, mermer, kireç taşı,
siyonit, maden ve kaya tuzları bulunmaktadır. Az miktarda altın ve
gümüş gibi kıymetli madenleri vardır. Ülkenin en büyük yer altı
zenginliği petrol ve doğalgazdır. Petrolün %77'si Hazar denizinden
sağlanmaktadır. Doğalzgaz ise Bahar, Kumadası ve Sangaçal'dan
çıkarılmaktadır. Toplam petrol rezervi 118.65 milyar m3olduğu tahmin
edilmektedir.

 

Azerbaycan'da temel sanayi dalları, petrol araştırma, sondaj
makinaları üretimi, petrokimyasallar, gıda, tekstil, elektronik ve metal
işlemedir. Sektörde yer alan bir çok fabrika, yeni teknolojileri
uygulayamadığı için yetersiz durumdadır. Petrol işleme kapasitesi
çıkardığı petrolün altında olduğu için ham petrol ihraç etmekte, rafine
petrol almaktadır. 1995 yılına göre 2.727.837 kişi çalışabilir nüfusu
oluşturmaktadır. Bunun %21.1' sanayi ve inşaat, %37.1 tarım, %41.8'i
hizmetler sektöründedir GSMG 2400 dolar olup, kişi başına milli gelir,
317 dolardır.Azerbaycan'ın 1995 yılı ithalatı 667.7 milyon dolar ihracatı
547.4 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.

 

Azerbaycan Cumhuriyeti'nde SSCB döneminden kalan bir çok unsur
halen varlığını sürdürmesine karşın, yeni devlet yapısı henüz kurulma
aşamasında bulunmaktadır. Azerbaycan'da Cumhurbaşkanı, yürütme
organları ve Cumhuriyet Parlamentosu bulunmaktadır. Yürütme
yetkileri münhasıran Cumhurbaşkanı tarafından atanan icra hakimleri
tarafından kullanılmaktadır.Azerbaycan'da çoğulcu demokratik yapının
yerleşmesi yönünde önemli adımlar atılmaktadır. Anayasa taslağı ve
seçim kanunu hazırlıklarının ardından ilk çok partili seçim 12 Kasım
1995 tarihinde yapılmış, bu seçimle birlikte anayasa halk oylaması ile
birlikte kabul edilmiştir.